Page 18 - Analityka 4/2015

EWA JASZCZAK SYLWIA NARKOWICZ ŻANETA POLKOWSKA JACEK NAMIEŚNIK

PRAKTYKA Monitorowanie poziomu jonów cyjankowych jest ważnym krokiem w celu zapewnienia bezpieczeństwa
pracy i życia człowieka. Konieczne jest prowadzenie badań mających na celu kontrolowanie poziomu
związków zawierających grupy cyjankowe w poszczególnych obszarach środowiska i życia człowieka.

Cyjanki − właściwości

TOKSYCZNOŚĆ I ANALITYKA

Cyjanki to związki silnie toksyczne, zawierające w swojej cząsteczce grupę –CN. Ich źródłem są przemysł, pożary
budynków mieszkalnych, ścieki, dym tytoniowy, rośliny i farmaceutyki. Ich toksyczność głównie polega na blo-
kowaniu oddychania komórkowego. Większa część cyjanków jest metabolizowana w komórkach wątroby, przy
użyciu enzymu wątrobowego siarkotransferazy tiosiarczanowej. Powstały w wyniki reakcji jon rodankowy jest
nietoksyczny, łatwo rozpuszczalny w wodzie, i usuwany z organizmu wraz z płynami ustrojowymi. W związku
z toksycznością cyjanków, konieczne jest prowadzenie badań monitorujących poziomy zawartości tych związków
w środowisku. Dostępne techniki analityczne w głównej mierze wykorzystywane są do oznaczania cyjanków
w próbkach wody, powietrza, żywności, materiałach biologicznych pobranych od zwierząt bądź ludzi. Wybór
techniki stosowanej do oznaczania cyjanków, zależy od grupy związków chemicznych, do której należą, a także
od czasu ich połowicznego rozpadu. Analityka cyjanków jest trudnym zagadnieniem, że względu na szerokie
spektrum substancji przeszkadzających w badanych próbkach.

Słowa kluczowe: cyjanki, jon cyjankowy, toksyczność cyjanków, analityka cyjanków.

36 ANALITYKA – NUMER 4, ROK (XVI) 2015