Page 26 - Analityka 4/2015
P. 26
MACIEJ BILEK JACEK NAMIEŚNIK
polemiki, problemy Techniki chromatograficzne od samego początku istnienia wydawały się szczególnie przydatnymi
w analizie farmaceutycznej, stojącej w obliczu konieczności badania złożonych próbek pochodzenia
roślinnego. Dlatego też próby zastosowania kolejnych technik chromatograficznych podejmowane były
przez farmaceutów analityków wkrótce po ich opracowaniu.
Rozwój technik
chromatograficznych
– ZASTOSOWANIE W POLSKICH LABORATORIACH ZAJMUJĄCYCH SIĘ
ANALIZĄ FARMACEUTYCZNĄ
W artykule prześledzono rozwój technik chromatograficznych w polskich laboratoriach zajmujących się anali-
zą farmaceutyczną. Pierwszą techniką chromatograficzną, którą zastosowano w analizie farmaceutycznej, była
tzw. analiza kapilarna, technika o mechanizmie zbliżonym do chromatografii bibułowej, rozwijająca się okresie
dwudziestolecia międzywojennego. W okresie powojennym pojawiły się w laboratoriach farmaceutycznych
techniki planarne: elektroforeza bibułowa oraz chromatografia bibułowa, która stopniowo ustępowała miejsca
chromatografii cienkowarstwowej. Zarówno technikę bibułową, jak i cienkowarstwową stosowano w analizach
fitochemicznych, w ocenie tożsamości i jakości leków ziołowych, a także w wyodrębnianiu substancji czynnych
ze złożonych preparatów farmaceutycznych, zawierających substancje wypełniające, substancje dodatkowe,
zanieczyszczenia i produkty rozkładu. Równolegle, choć na mniejszą skalę, rozwijała się chromatografia gazowa.
Popularna obecnie technika chromatografii cieczowej wysokociśnieniowej pojawiła się w laboratoriach farma-
ceutycznych na początku lat osiemdziesiątych XX wieku.
Słowa kluczowe: chromatografia, elektroforeza, historia, analiza farmaceutyczna.
61 ANALITYKA – NUMER 4, ROK (XVI) 2015