Page 18 - Analityka 4/2014
P. 18
LUIZA KĘPA MARIANNA OTMIANOWSKA DAMIAN WALASZEK BARBARA WAGNER
ARCHEOMETRIA Fluorescencyjna spektrometria rentgenowska stanowi znakomite narzędzie do badania obiektów
zabytkowych. Na podkreślenie zasługuje jej całkowicie nieinwazyjny i nieniszczący sposób prowadzenia
pomiarów, który pozwala na uzyskanie informacji o głównym składzie pierwiastkowym analizowanych
obiektów.
Fluorescencyjna
spektrometria rentgenowska
W BADANIACH ZABYTKÓW − NIEINWAZYJNE POMIARY W MUZEALNYCH SALACH
WYSTAWOWYCH
Fluorescencyjna spektrometria rentgenowska (XRF) jest jedną z najbardziej popularnych
metod wykorzystywanych w badaniach dzieł sztuki i obiektów zabytkowych. Do jej nie-
wątpliwych zalet należy całkowicie nieinwazyjny i nieniszczący sposób prowadzenia
pomiarów, który pozwala w stosunkowo krótkim czasie na uzyskanie informacji o głów-
nym składzie pierwiastkowym analizowanych obiektów. W artykule opisano przykład
zastosowania metody XRF w układzie przenośnym podczas analizy nastawy ołtarzowej
datowanej na ok. 1480 r. i pochodzącej z kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Elż-
biety we Wrocławiu. Obiekt, (nr inw. Śr. 124) będący jednym z najważniejszych i naj-
okazalszych ołtarzy szafowych powstałych w XV w. na Śląsku znajduje się w zbiorach
Muzeum Narodowego w Warszawie i poddany był badaniom XRF bezpośrednio w sali
muzealnej. Na podstawie uzyskanych wyników w warstwach polichromii zidentyfikowano
obecność bieli ołowiowej / 2PbCO3 · Pb(OH)2; azurytu / Cu3(CO3)2(OH)2; cynobru/HgS,
żółcieni ołowiowo-cynowej / PbSnO4; pozłacanego brązu ołowiowego/(Au+Cu+Sn+Pb),
złota płatkowego/Au oraz srebra/Ag. Dla pozostałych miejsc, zaproponowano pobranie
próbek do badań stratygraficznych i wykonanie dalszych badań laboratoryjnych.
44 ANALITYKA – NUMER 4, ROK (XV) 2014
ARCHEOMETRIA Fluorescencyjna spektrometria rentgenowska stanowi znakomite narzędzie do badania obiektów
zabytkowych. Na podkreślenie zasługuje jej całkowicie nieinwazyjny i nieniszczący sposób prowadzenia
pomiarów, który pozwala na uzyskanie informacji o głównym składzie pierwiastkowym analizowanych
obiektów.
Fluorescencyjna
spektrometria rentgenowska
W BADANIACH ZABYTKÓW − NIEINWAZYJNE POMIARY W MUZEALNYCH SALACH
WYSTAWOWYCH
Fluorescencyjna spektrometria rentgenowska (XRF) jest jedną z najbardziej popularnych
metod wykorzystywanych w badaniach dzieł sztuki i obiektów zabytkowych. Do jej nie-
wątpliwych zalet należy całkowicie nieinwazyjny i nieniszczący sposób prowadzenia
pomiarów, który pozwala w stosunkowo krótkim czasie na uzyskanie informacji o głów-
nym składzie pierwiastkowym analizowanych obiektów. W artykule opisano przykład
zastosowania metody XRF w układzie przenośnym podczas analizy nastawy ołtarzowej
datowanej na ok. 1480 r. i pochodzącej z kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Elż-
biety we Wrocławiu. Obiekt, (nr inw. Śr. 124) będący jednym z najważniejszych i naj-
okazalszych ołtarzy szafowych powstałych w XV w. na Śląsku znajduje się w zbiorach
Muzeum Narodowego w Warszawie i poddany był badaniom XRF bezpośrednio w sali
muzealnej. Na podstawie uzyskanych wyników w warstwach polichromii zidentyfikowano
obecność bieli ołowiowej / 2PbCO3 · Pb(OH)2; azurytu / Cu3(CO3)2(OH)2; cynobru/HgS,
żółcieni ołowiowo-cynowej / PbSnO4; pozłacanego brązu ołowiowego/(Au+Cu+Sn+Pb),
złota płatkowego/Au oraz srebra/Ag. Dla pozostałych miejsc, zaproponowano pobranie
próbek do badań stratygraficznych i wykonanie dalszych badań laboratoryjnych.
44 ANALITYKA – NUMER 4, ROK (XV) 2014
